communicatie of pragmatiek...

De pragmatiek (of communicatie) ontwikkelt zich geleidelijk en groeit door tot minstens het 10e levensjaar.

De baby is eerst gericht op zijn eigen lichaam. Na een maand ongeveer lacht de baby gericht naar zijn ouders. Het kind gaat nu beurten nemen in het 'gesprek' met de ouder. Vanaf zes maanden leert een kind steeds meer dat het met gedrag of een klank een reactie kan uitlokken bij een ander. Vanaf het eerste levensjaar gebruikt het kind hiervoor ook woordjes en later zinnetjes. Met één woord kan het kind verschillende dingen uitdrukken. Bijvoorbeeld: 'bal' betekent zowel 'waar is de bal?' 'ik wil de bal.' als 'dat is een bijzondere bal.'

Vanaf het vierde jaar begint het kind ook buiten het hier-en-nu te praten. Het kan vertellen wat het heeft gedaan. Ook leert het kind te onderhandelen met andere kinderen en iets te beloven. Het kind kan een onderwerp van gesprek even vasthouden en antwoord geven op een vraag van een volwassene. Het kind blijft pragmatisch groeien en kan zich steeds beter communicatief handhaven in verschillende settings.